แนวทางปฏิบัติธรรมของ หลวงปู่ต่างๆ

พระคติธรรม สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก

การหัดทำสมาธิอยู่เสมอให้จิตได้สมาธิที่ดีขึ้น และออกไปทำงานก็ใช้สมาธิในการทำงานคือไม่ใช้สมาธิมากำหนดอยู่ในกรรมฐานข้อใดข้อหนึ่ง นำสมาธินั้นกำหนดในงานที่ทำ งานที่ทำนั้นจะดีขึ้น

เพราะว่าพลังของสมาธินั้นเป็นอันเดียวกัน คือความที่มีจิตตั้งมั่นแน่วแน่ เมื่อน้อมไปตั้งอยู่ในเรื่องหนึ่งเรื่องใดแล้ว ก็จะตั้งอยู่ในเรื่องนั้นได้มั่นคง

เอาสมาธินั้นมาตั้งในงานที่ทำก็จะทำงานได้ดีและได้ตัวปัญญา อันเป็นผลของสมาธิเมื่อมีสมาธิในการทำงาน ทำให้สามารถปฏิบัติงานได้ดีเมื่อจะทำอะไรก็ใช้สมาธิในสิ่งนั้น ก็ได้ปัญญาในสิ่งที่ทำนั้นทุกอย่าง

สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก

 

โอวาทธรรมหลวงปู่บุญส่ง ฐิตสาโร
วัดสันติวนาราม อ.แก่งหางแมว จ.จันทบุรี

"เกิดมาเป็นมนุษย์แล้ว อย่าให้เสียโอกาสวันเวลาและนาทีใช้เวลาชีวิตอย่างสิ้นเปลือง ชีวิตมีค่าเวลามีคุณ ถ้ากรรมเก่ามันยังตามมาไม่ทันก็อย่านิ่งนอนใจ รีบสร้างต่อยอดสร้างบารมีรีบหนีไปเลย ทำความดีกันให้สุดๆไม่ต้องเผื่อไปชาติอื่น"

หลวงปู่บุญส่ง ฐิตสาโร

 

โอวาทธรรมหลวงปู่ชา สุภทฺโท
วัดหนองป่าพง จ.อุบลราชธานี

คนเห็นตนว่า "เป็นตน" คนนั้นยังไม่เห็นตน
คนเห็นตนว่า "มิใช่ตัวตน" คนนั้นจึงเรียกได้ว่า "คนเห็นตน"

หลวงปู่ชา สุภทฺโท

 

สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก

เรื่องพระนางพญาเสด็จที่พระตำหนักสมเด็จพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราช

วันจันทร์ ที่ ๑๒ มกราคม ๒๕๑๙
เวลาประมาณ ๓ ทุ่ม (๒๑.๐๐น)

ได้ไหว้พระบริกรรมสวดมนต์ที่หน้าโต๊ะหมู่บูชา ที่กุฏิคอยท่า ชั้น ๒ ตามเคย
และนั่งทำสมาธิต่อไปถึง ๔ ทุ่มเศษ
ได้ยินเสียงตกกระทบดังกิ๊กที่โต๊ะบูชา
คิดว่าคงเป็นก้อนน้ำตาเทียนหล่นจากปลายเทียนที่กำลังจุดบูชามาถูกเชิงของเชิงเทียนหรือจานรอง จึงลืมตาขึ้นดูที่จานรองก็ไม่พบอะไรหล่น
ดูเทียนก็ไม่พบก้อนน้ำตาเทียนอะไรติดอยู่ เพราะเป็นพวกเทียนไขที่ไม่ค่อยมีน้ำตาเทียนหรือที่เรียกว่าขี้เทียน
จึงหลับตาทำสมาธิต่อไปอีกครู่หนึ่ง จึงเลิก
มองไปที่พรมและผ้าที่ปูไว้สำหรับกราบพระ
ก็ได้พบพระ(แบบพระนางพระยา)องค์หนึ่งวางอยู่ จึงหยิบขึ้นมาดู
เห็นเป็นพระแบบที่เรียกกันว่าพระสมเด็จนางพระยา เป็นดินเผาของเก่างดงามสมบูรณ์
และได้เห็นมีพระบรมธาตุฝังติดอยู่ที่ไหว้พระศอ ๑ องค์
ได้เกิดปีติโสมนัสว่าพระสมเด็จนางพระยาองค์นี้ได้เสด็จมาโดยปาติหาริย์ เป็นพระเทพประทาน ประจักษ์เฉพาะหน้า เป็นการอัศจรรย์เฉพาะหน้าครั้งแรก
ได้กราบสำนึกรู้พระมหากรุณาธิคุณในพระพุทธาทิรัตนตรัย
และสำนึกในคุณแห่งเทพ หากได้อำนวยประทาน
แสดงว่าคุณพระมีอยู่ เทพมีอยู่ เป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์ซึ่งมีอานุภาพอภิบาลรักษาพระศาสนา พระมหากษัตริย์ พร้อมทั้งประเทศชาติไทยให้วัฒนสถาพรสวัสดี

สด.พระญาณสังวร

โดย เพจ มูลนิธิ พระบรมธาตุในสังฆราชูปถัมภ์

 

โอวาทธรรมท่านพ่อลี ธมฺมธโร
วัดอโศการาม จ.สมุทรปราการ

เผาคนเป็นได้บุญมากหลาย
เผาคนตายได้บุญเล็กน้อย

ท่านพ่อลี ธมฺมธโร

 

โอวาทธรรมหลวงปู่มั่น ภูริทัตโต
วัดป่าสุทธาวาส จ.สกลนคร

"ทาน-ศีล- ภาวนา ธรรมทั้ง 3 นี้ เป็นรากแก้วของความเป็นมนุษย์ และเป็นรากเหง้าของพระศาสนา ผู้เกิดมาเป็นมนุษย์ ต้องเป็นผู้เคยสั่งสมธรรมเหล่านี้มาอยู่ในนิสัย ของผู้จะมาสวมร่างเป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์ด้วยมนุษย์อย่างแท้จริง"

หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต

 

โอวาทธรรมหลวงปู่แสง ญาณวโร
วัดป่าดงสว่างธรรม จ.ยโสธร

ความพากความเพียรให้มันมากกว่ากิเลส มันถึงจะชนะ กิเลสมีร้อย ความเพียรให้มีเป็นหมื่นเป็นแสน ความเพียรให้มีทุกขณะยืน เดิน นั่ง นอน มันถึงจะทันกิเลส ไม่งั้นก็กลับมาเวียนว่ายเกิดอีก

หลวงปู่แสง ญาณวโร

 

โอวาทธรรมหลวงปู่ชา สุภัทโท
วัดหนองป่าพง จ.อุบลราชธานี

ความเป็นจริง การยืน การเดิน การนั่ง การนอน
ก็เป็นการปฏิบัติทั้งนั้น ทำสมาธิให้เกิดได้ทุกขณะ

สมาธิหมายตรงเข้าไปว่า ความตั้งใจมั่น
การทำสมาธิ ไม่ใช่การไปกักขังตัวไว้ บางคนก็เข้าใจว่า ฉันจะต้องหาความสงบ จะไปนั่งไม่ให้มีเรื่องอะไรเกิดขึ้นเลย จะไปนั่งเงียบๆ อันนั้นก็คนตาย ไม่ใช่คนเป็น

การทำสมาธิคือทำให้รู้ ทำให้เกิดปัญญา ทำให้มีปัญญาสมาธิ

สมาธิ คือความตั้งใจมั่นมีอารมณ์อันเดียว อารมณ์อันเดียว คืออารมณ์อะไร คืออารมณ์ที่ถูกต้องนั่นแหละ "เรียกว่าอารมณ์อันเดียว"

หลวงปู่ชา สุภัทโท

 

โอวาทธรรมหลวงปู่สิม พุทฺธาจาโร
วัดถ้ำผาปล่อง อ. เชียงดาว จ. เชียงใหม่

ดูพระสาวกในครั้งพุทธกาลท่านทำจริง ท่านเดินจงกรมอย่างเดียว เอาจนได้สำเร็จมรรคผล เห็นแจ้งพระนิพพาน หากท่านเดินจงกรมไม่ได้ ท่านคลานเอา ทีนี้คลานไม่ได้ท่านทำอย่างไร? ท่านก็ไม่ต้องนอนกันล่ะ แต่ท่านนอนขวางทางจงกรม
แล้วไม่ใช่นอนนิ่งๆ ให้มันหลับ พลิกเหมือนกับเดินจงกรมในทางนั่นเองแหละ

เราทุกคน ทุกดวงใจ ถ้ามีความเพียรขนาดนั้นล่ะคิดดูสิ ! ไม่ต้องไปถามหามรรคผลนิพพานล่ะ ท่านเอาจนสำเร็จ แม้เราทุกคนก็เอาให้มันขนาดนั้น มันจะไปเหลือวิสัยได้หรือ

หลวงปู่สิม พุทฺธาจาโร

 

โอวาทธรรมท่านเจ้าคุณนรรัตนราชมานิต
วัดเทพศิรินทราวาส จ.กรุงเทพฯ

ชนะความหยาบคาย ด้วย “ศีล”
ชนะความยินดี ยินร้าย หลงรัก หลงชัง ด้วย “สมาธิ”
ชนะความเข้าใจผิด รู้ผิด เห็นผิดจากความเป็นจริงของสังขาร ด้วย “ปัญญา”

ท่านเจ้าคุณนรรัตนราชมานิต

 

โอวาทธรรมหลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน
วัดป่าบ้านตาด อ.เมือง จ.อุดรธานี

การภาวนา ของทุกท่าน ทุกอิริยาบถ ยืน เดิน นั่ง นอน ขอให้ "ยึดหลักใจ" ไว้ให้ดี ผมดำเนินมาแล้ว ได้ผลเป็นที่พอใจ จึงกล้ามาสอนหมู่เพื่อน "สติ" สำคัญมาก เอานี้เลยนะ เป็นพื้นฐาน

เราภาวนา ธรรมบทใดก็ตาม สติ กับ คำภาวนา อย่าให้ห่างกัน อย่าไปเสียดาย อารมณ์นั้น อารมณ์นี้ กิเลส มันผลักดันออก มาขัด มาแย้งอยู่นั่นล่ะ ให้เผลอคิด ตามเรื่องของกิเลส มันมีกำลังมาก ดีไม่ดี ปัดคำบริกรรมของเรา ออกจากใจ ให้สู้กันตรงนี้นะ! เอาคำบริกรรม ให้ติดแนบกับใจเลย

หลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน

 

โอวาทธรรมท่านพ่อลี ธมฺมธโร
วัดอโศการาม จ.สมุทรปราการ

พุทธบริษัทซึ่งต่างพากันสร้างกุศลทุกอย่าง ถ้าไม่หมั่นดูแลในกิจการของตน
กุศลก็จะไม่เจริญงอกงาม

ฉะนั้นให้เราปรารถนาบุญอันบริสุทธิ์
บุญเป็นของบริสุทธิ์ แต่ผู้ทำอาจบริสุทธิ์ก็มี ไม่บริสุทธิ์ก็มี

การปฏิบัติจริง คือ การทำโดยไม่หยุด ไม่หย่อน ไม่เลิก ไม่ถอน ถึงผลจะแตกช้า

ท่านพ่อลี ธมฺมธโร

 

โอวาทธรรมหลวงปู่บุญมา สุชีโว
วัดป่าสุขเกษม (วัดป่าสุขเกษม) อ.เมือง จ.หนองบัวลำภู

พวกเราดูให้เป็น อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา มันจึงไม่ ทุกข์ ดูให้เห็นธรรมมันก็จะเบื่อ ไม่อยากได้ อยากมี อยากเป็น อยากเอา เบื่อหน่ายคลายกำหนัด มันจึงจะค่อยละ ค่อยวางไปเอง ฝึกเอา ดูเอา

หลวงปู่บุญมา สุชีโว

 

โอวาทธรรมหลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน
วัดป่าบ้านตาด จ.อุดรธานี

"งามไม่มีร่วงโรย คืองามด้วยศีลด้วยธรรม งามในโลกนี้แล้ว ใจผู้งามด้วยธรรม ยังงามในโลกหน้า คือสุคโต ไปก็ดี อยู่ก็ดี... เพราะอำนาจของศีลธรรม คุ้มครองรักษาผู้ปฏิบัติธรรม"

หลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน

 

โอวาทธรรมหลวงปู่สุวัจน์ สุวโจ
วัดป่าเขาน้อย อ.เมือง จ.บุรีรัมย์

สมาธิอยู่ตรงที่จิตของเราไม่เผลอ เมื่อจิตไม่เผลอจิตก็ตั้งมั่นได้
ถ้าจิตเผลอเมื่อไหร่ จิตก็ตั้งตัวไม่ได้ ล่มอยู่เรื่อย ขาดอยู่เรื่อย

หลวงปู่สุวัจน์ สุวโจ

 

โอวาทธรรมหลวงปู่เทสก์ เทสรังสี
วัดหินหมากเป้ง อ.ศรีเชียงใหม่ จ.หนองคาย

"การพิจารณากาย เวทนา จิต ธรรม ให้เห็นเป็นสักแต่ว่านั้นไม่ใช่ของง่าย เพราะมันเป็นการลบสมมติบัญญติของเดิมทั้งหมด ที่เห็นเป็นสักแต่ว่านั้น มันเป็นบัญญัติสมมติใหม่ ซึ่งเกิดจากสติปัฏฐาน

ถ้าผู้ปฏิบัติพิจารณาได้อย่างนี้ มันก็จะละการถือตน ถือตัว ถือเขา ถือเรา ให้หมดสิ้นไปจากใจได้ นี้เป็นเบื้องต้นของสติปัฏฐาน"

หลวงปู่เทสก์ เทสรังสี

 

โอวาทธรรมหลวงปู่คูณ สิริจันโท
วัดป่าทรงธรรม จ.มุกดาหาร

คำว่า "หนึ่งไม่มีสอง" คือ อยู่กับรู้ เท่านั้น เป็นธรรมแท้
คำว่า "รู้" นั้นคือรู้เรื่องของโลกและธรรมชาติตามความเป็นจริง
แล้วไม่ยึดมั่นถือมั่นกับสิ่งที่ตนรู้หรือเห็นมาทั้งหมด
ว่าเป็นของเราของเขา รู้แล้วก็ปล่อยวางไปหมด
ไม่มีเหลือค้างไว้ให้ได้คิดอยู่อีกต่อไป นี่แหละ คือรู้

ถ้าเรายังมีการคิดอยู่ หรือปรุงแต่งอยู่นั้น
เราจะเรียกว่า "พุทธะ" หรือว่า "ผู้รู้" นั้นยังไม่ถูกต้อง

หลวงปู่คูณ สิริจันโท

 

โอวาทธรรมหลวงปู่ทองอินทร์ กตปุญโญ
วัดประชาคมวนาราม (วัดป่ากุง) อ.ศรีสมเด็จ จ.ร้อยเอ็ด

" ความสุขมันอยู่ที่ใจ
ถ้าจิตนิ่งคือความสุข
จิตสงบคือความสุข
สุขอื่นยิ่งกว่าความสงบไม่มี
ทำไม่ได้ไม่มีในโลก
สิ่งที่ทำไม่ได้ไม่มีในโลก สิ่งที่ทำไม่ได้พระพุทธเจ้าไม่ทรงสอน "

หลวงปู่ทองอินทร์ กตปุญโญ
วันที่ 28 ก.พ. 2559

 

สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก

“อวิชชา” ที่แปลว่า “ไม่รู้” นี้ มิได้หมายความว่า ไม่รู้อะไรเลยเหมือนอย่างก้อนดินก้อนหิน แต่หมายถึง รู้อะไรๆ เหมือนกัน แต่รู้ผิดจากความจริง หรือรู้ไม่จริงก็เท่ากับไม่รู้ หรือหมายถึง ความไม่รู้ในสัจจะในตนเอง เช่น ความไม่รู้จักตนเองโดยฐานะต่างๆ ข้อนี้นับว่าเป็น “อวิชชา” อย่างหนึ่ง เป็นเครื่องปิดกั้นความเจริญของตนเอง เพราะเมื่อไม่รู้จักตนตามเป็นจริง ก็ไม่อาจจะแก้ไขตนเองให้ดีขึ้นโดยทางที่ถูกได้

จากหนังสือ กรรม อวิชชา สันโดษ
สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก

 

โอวาทธรรมหลวงพ่อสุเมโธ ภิกขุ
วัดอมรวดี ประเทศอังกฤษ

" วันหนึ่งที่วัดหนองป่าพง กุฏิเราอยู่ห่างไกลที่สุดในวัด มีโยมผู้ชายเดินมาตามเราถึงกุฏิ เพราะมีคนมารอพบเราอยู่ที่ศาลา เราจึงรีบห่มจีวร และเดินลงจากกุฏิ เพื่อรีบเดินไปยังศาลา

โยมผู้ชายคนนั้นเห็นเราเดินแล้ว ก็ทักขึ้นว่า 'ท่านเดินไม่เหมือนหลวงพ่อชาเลย'

เราก็หยุดพักนึง แล้วถามกลับไปว่า 'โยมหมายความว่ายังไง'

โยมตอบว่า'หลวงพ่อชาท่านเดินทีละก้าว'

ทันใดนั้น เราก็เห็นว่าใจของเราไปอยู่ที่ศาลาแล้ว เพราะนั้นเป็นที่ที่เราจะไป เราคิดแต่จะไปศาลา โดยที่ไม่ได้มีสติกับกายของเราเลย เหมือนเรากำลังฉุดลากร่างกายให้ไปถึงศาลาเท่านั้น นี่เป็นสิ่งที่ชาวตะวันตกโดยทั่วไปปฏิบัติ คือ พวกเรามีเป้าหมาย พวกเรามีการตั้งจุดมุ่งหมาย กายกับใจก็ไปหลงไปกับจุดมุ่งหมายนั้นด้วย แต่การฝึกสติ คือ การอยู่กับปัจจุบัน จิตใจอยู่กับเนื้อกับตัว รู้สึกตัวทั่วพร้อม ขณะกำลัง ยืน เดิน นั่ง นอน "

หลวงพ่อสุเมโธ ภิกขุ