แนวทางปฏิบัติธรรมของ หลวงปู่ต่างๆ

โอวาทธรรมหลวงปู่บุญมี ปริปุณโณ
วัดป่านาคูณ ต.บ้านผือ อ.บ้านผือ จ.อุดรธานี

"พระนิพพานมีอันเดียว รสเดียวอันเดียว
บ่มีเจ็บมีไข้ บ่มีป่วย จังเป็นบรมสุขใหญ"

หลวงปู่บุญมี ปริปุณโณ

 

โอวาทธรรมหลวงปู่ลี กุสลธโร
วัดภูผาแดง อ.หนองวัวซอ จ.อุดรธานี

มืดแจ้ง มืดแจ้ง มันเป็นอยู่อย่างนั้นแล้ว
วันนั้น เดือนนี่
โลกเขาใส่ชื่อสมมุติหมด
อัตภาพร่างกายของเรามีชื่อหมด
ขี้ก็เต็มตัวเต็มตนอยู่
ขี้หัว ขี้กลาก ขี้ไคล
คนก็มาหลงสมมุติ
ความปรุงความแต่งของเจ้าของ

หลวงปู่ลี กุสลโร

 

โอวาทธรรมหลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน
วัดป่าบ้านตาด จ.อุดรธานี

สติเป็นสำคัญมากนะ เรื่องสตินี้เว้นไม่ได้ ไม่ว่าจะอยู่ในสถานที่ใดของนักภาวนา จะเผลอไปไม่ได้ นี่คือหลักแห่งการภาวนาเพื่อจะให้จิตสงบ ถือเรื่องความปรุงความแต่งเป็นข้าศึกของใจ เป็นข้าศึกของสมาธิภาวนา

สติให้รู้ แม้ทำการทำงานอะไรอยู่ก็ให้เป็นสัมปชัญญะ คือให้ความรู้อยู่กับตัวๆ ผู้เป็นนักภาวนาต้องเป็นอย่างนั้น จึงต้องลำบาก จิตนี่ต้องถูกควบคุมอยู่ตลอดเวลาไม่ว่าอิริยาบถใด นอกจากหลับเท่านั้น ต้องถูกควบคุมอยู่ตลอด
จึงเรียกว่า "ผู้รักษาใจ"

หลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน

 

โอวาทธรรมหลวงปู่ขาว อนาลโย
วัดถ้ำกลองเพล จ.หนองบัวลำพู

“ศีลนำความสุขมาให้ตราบเท่าชรา
ศีลนำความสุขมาให้ตลอดชีวิต
ศีลนำความสุขไปให้ตลอดและมีสุคติเป็นที่ไป
สีเลน โภคสมฺปทา ผู้จักมั่งคั่งบริบูรณ์สมบูรณ์
ไม่อด ไม่อยาก ไม่ยากไม่จน ก็เพราะ
เป็นผู้รักษาศีลให้สมบูรณ์บริบูรณ์นี้แล”

หลวงปู่ขาว อนาลโย

 

โอวาทธรรมหลวงปู่บุญมา คัมภีรธัมโม
วัดป่าสีห์พนม จ.สกลนคร

"ผู้ใดที่บริกรรมพุทโธก็บริกรรมเข้าไป
ให้มันวางพุทโธมันจะนิ่งมัน จะสงบ
หรือผู้ที่กำหนดลมหายใจ
มันละเอียด เหมือนกับไม่มีลมหายใจนั่นล่ะ
เมื่อจิตมันสงบขึ้นมา จิตใจกับร่างกายมันจะแยกออกจากกัน ทันที
ผู้ปฏิบัติได้ถึงจุดนี้มันก็จะรู้ของใครของมันเรียกว่า "ปัจจัตตัง"
ผู้ปฏิบัติจะเป็นผู้รู้เอง เห็นเอง"

หลวงปู่บุญมา คัมภีรธัมโม

 

โอวาทธรรมหลวงปู่วิริยังค์ สิรินธโร
วัดธรรมมงคล จ.กรุงเทพฯ

“คนมีเงินตั้งเยอะ ตั้งหมื่นล้านแสนล้าน พลังจิตไม่มี มันก็เปล่าประโยชน์ ทำไมถึงเปล่าประโยชน์ เพราะว่าเงินแสนเงินล้านมันไม่ได้เอาไปด้วยนี่ ตายไปแล้วก็เสร็จเรียบร้อย

ลูกหลานเขาร้องไห้ ไม่กี่วันเขาก็หายร้องไห้แล้ว แล้วก็เป็นอย่างนั้น เพราะฉะนั้น พลังจิตนี่มันถึงจะเป็นทรัพย์สมบัติที่แท้จริง”

พระธรรมมงคลญาณ (หลวงปู่วิริยังค์ สิรินธโร)
ธรรมะรุ่งอรุณ 6 หน้า 34

 

โอวาทธรรมหลวงปู่ท่อน ญาณธโร
วัดศรีอภัยวัน จ.เลย

เวลาภาวนา
ต้องไม่มีตัวไม่มีตน
ไม่มีอะไร
เป็นอาการว่างไปหมด
แต่ความรู้ไม่ว่าง
ให้ย้อนเข้ามาพิจารณาธรรมะว่า
เราตกอยู่ในกองทุกขัง อนิจจัง อนัตตา
เราเป็นผู้รู้ผู้เดียว
แม้ที่สุดก็ไม่มีเราในรู้นั้น
ไม่ยึดมั่นยึดถืออะไรอีก
วางหมด มันเบา ไม่หนักแล้ว

หลวงปู่ท่อน ญาณธโร

 

สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก

“ความกตัญญูกตเวที”

ความรู้คุณที่ท่านทำแล้วแก่ตน และตอบแทนพระคุณนั้น
พระพุทธองค์ทรงสรรเสริญว่า เป็นธรรมของคนดี
คือคนดีมีธรรมนี้ หรือธรรมนี้ทำให้คนเป็นคนดี
คือคนใดมีธรรม คือความกตัญญูกตเวที
คนนั้นก็คือคนดีนั่นเอง

รวมพระธรรมนิพนธ์พิเศษ
สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก

 

โอวาทธรรมหลวงพ่อประสิทธิ์ ปุญญมากโร
วัดป่าหมู่ใหม่ จ.เชียงใหม่

เรื่องของบุญ ท่านเปรียบเหมือนกับว่าฝนตกลงในโอ่งใหญ่ๆ เรื่องทำบุญก็เหมือนกัน เรามีน้อย เราก็ใส่ตามที่เรามี ตามฐานะที่เราหามาได้ด้วยความบริสุทธิ์ เราก็ได้บุญมาก เหมือนเม็ดฝนที่ตกลงในโอ่ง มันตกที่ละเม็ด แต่มันตกตลอดทั้งวันทั้งคืน มันก็เต็มโอ่งใหญ่ๆได้

หลวงพ่อประสิทธิ์ ปุญญมากโร

 

โอวาทธรรมหลวงปู่บุญจันทร์ กมโล
วัดป่าสันติกาวาส อ.ไชยวาน จ.อุดรธานี

“การบำเพ็ญธรรมต้องให้มีสติ ถ้าขาดสติได้ชื่อว่าขาดความเป็นธรรม ถ้ามีสติอยู่เมื่อไหร่ก็เป็นธรรมเมื่อนั้น ให้เราเข้าใจอย่างนี้ สตินั่นแหละเป็นธรรม ติดตามอยู่อย่างนั้น เราต้องฝึกสติของเราไว้ให้ดีจึงจะทันเวลา”

หลวงปู่จะเน้นมากเกี่ยวกับ ‘สติ’ ท่านย้ำเสมอว่า

“ถ้าทำสติให้กล้ามากขึ้นไป มันก็ปรากฏขึ้นมาให้เราเห็นด้วยทางใจ ใจของเราก็รู้ รู้ธรรมอยู่ที่นี่ มรรคผลอยู่ที่นี่ ไม่ได้อยู่ที่อื่น ก็อยู่ที่ใจของเรานั่นเอง ไม่ได้อยู่นอกเหนือจากใจของเราไป เราก็จะรู้จะเห็นอยู่ที่นี่ สมาธิอยู่ที่ไหน ก็อยู่ที่ใจนี่เอง”

หลวงปู่บุญจันทร์ กมโล
จากหนังสือกมโลผู้งามดั่งดอกบัว

 

โอวาทธรรมหลวงปู่อุดม ญาณรโต
วัดป่าสถิตยธรรมวนาราม อ.พรเจริญ จ.บึงกาฬ

เพราะวาสนาของเราไม่เหมือนกัน ปัญญาไม่เหมือนกัน สอนท่านก็สอน ท่านโปรดได้ก็โปรด ดีก็ดีไปเลยก็มากมายก่ายกอง เหมือนกับหมอรักษาโรค เขาสร้างโรงพยาบาลใหญ่โตมโหฬาร เงินเป็นหลายร้อยล้าน งบประมาณในการสร้าง เอาหมอมาจากเมืองนอก มาจากอเมริกา สามารถผ่าตัด ฉีดยา ให้ยาอะไรได้ อยากให้คนหายจากโรค ที่เป็นไปไม่ได้ก็ตายต่อหน้าหมอเลย นี่ก็ฉันใด

เราทั้งหลายเกิดมาต่างๆกัน มีบาป มีกรรมต่างกัน พระพุทธเจ้าจึงบอกว่า บัว 4 เหล่า
- อุคฆฎิตัญญู ดอกบัวบานวันนี้ พระอาทิตย์มาวันนี้ บานเลยก็มี
- วิปจิตัญญู บานพรุ่งนี้ก็มี พระอาทิตย์มา บานเลย
- เนยยะ พอแนะนำได้ พระอาทิตย์มา บานมะรืนนี้ก็มี
- ปทปรมะ ไม่บานเลยนะ จมอยู่ในน้ำ เป็นอาหารเต่าปลา มืดมา มืดไป คนเราก็มืดมา สว่างไป สว่างมา มืดไป สว่างมา สว่างไป สอนได้ก็สอน สอนไม่ได้ก็ไม่สอน เปลืองหมด เปลืองสอน เปลืองธรรม เปลืองวินัย เปลืองคำพูด สอนไม่เข้าใจ พื้นฐานความดีไม่มี ปัญญา อุปนิสัย ไม่เคยมีปุพเพกปุญญตา คือ ไม่เคยสร้างไว้แต่ปางก่อน

หลวงปู่อุดม ญาณรโต

 

โอวาทธรรมพระอุบาลีคุณูปมาจารย์ (หลวงปู่จันทร์ สิริจฺนโท)
วัดบรมนิวาส จ.กรุงเทพฯ

"ถ้าท่านรู้จักความไม่มีตัวตน ท่านก็ไม่ตายแล้ว เพราะความไม่มีตัวตนจะตายได้อย่างไร เอาอะไรที่ใหนตาย การที่จะไม่มีตัวตนก็ต้องไม่ยึดถือในสิ่งใดๆทั้งหมด การไม่ยึดถือในสิ่งใดๆทั้งหมด ก็ต้องเห็นไปตามความจริงว่า ไม่มีตัวตนของเราในที่ใหนๆใดๆเลย

โลกนี้ไม่ใช่เรานะ ไม่ใช่เราแน่ๆ คราวนี้โลกนั่นพร่องอยู่เพราะยังไม่เต็ม ที่ไม่เต็มเพราะเราไปแยกเอาโลกส่วนหนึ่งมาเป็นเรา เราต้องเอาโลกที่ถือว่าเป็นเรานี้ เอาไปคืนเขาตามเดิม ให้เต็มของเขาเสีย คราวนี้ก็เข้าใจเองว่าอะไรเป็นอะไร"

พระอุบาลีคุณูปมาจารย์ (หลวงปู่จันทร์ สิริจฺนโท)

 

โอวาทธรรมหลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน
วัดป่าบ้านตาด จ.อุดรธานี

" พระพุทธเจ้าเป็นนักเสียสละไม่มีใครเสมอเหมือน "

ศาสดาองค์เอกเป็นนักเสียสละ ไม่มีใครเสมอพระศาสดาแต่ละพระองค์ๆ เลย

ก่อนที่จะได้มาตรัสรู้นี้เสียสละจนไม่มีอะไรๆ เหลือเลย อย่างศาสดาของเรานี้สละลูกแล้วทานเมีย บางองค์อยู่ข้างหน้ามีอีกนะ อนาคตวงศ์ ๑๐ องค์ นอกจากพระอริยเมตไตรยซึ่งอยู่ในภัทรกัปนี้ ๕ พระองค์ พระพุทธเจ้า ของเราแล้ว ก็เป็นพระอริยเมตไตรยที่จะมาตรัสรู้นี้ จากนี้แล้วก็มีพระอนาคตวงศ์อีก ๑๐ องค์ ท่านเล็งไว้เรียบร้อยๆ

ที่นี้ดูแต่ละองค์ๆ นี้แหม! เรียกว่าไม่มีใครทำได้เลย อ่านแล้วสลดสังเวชนะเรา นี่ท่านเหล่านี้ท่านจะทำได้อย่างนั้นว่างั้นเลย คือ พระพุทธเจ้านี้เล็งญาณดูแล้ว พระพุทธเจ้าพระองค์นี้ชื่อว่าอย่างนั้น ถึง ๑๐ องค์

แล้วองค์นี้ท่านดำเนินเรื่องนักเสียสละแบบเดียวกัน เป็นแต่เพียงว่าแยกกันๆ เสียสละคนละอย่างๆ เด่นคนละอย่างๆ แต่เป็นนักเสียสละเหมือนกันหมด

บางรายยักษ์มาขอลูก โอ๋ย! นี่ที่เราสลด พอยกลูกให้มัน มันไปกินลูกต่อหน้า กร้วมๆ กินลูกต่อหน้าเลย ท่านสลดใจปึ๋ง

ในหนังสือบอกว่ามองเห็นดาบ ว่างั้นนะ จะฟันยักษ์ ทางนี้ก็รับกันปึ๋ง ลงจะเป็นศาสดาลูกคนเดียวเท่านี้ยังสละไม่ได้เหรอ เท่านั้นหยุดปึ๊กเลย นั่นเห็นไหมล่ะ ก็ลูกเราทั้งคนเลือดในหัวอกเรา มอบให้เขาแล้ว เขาไปกินต่อหน้า กินแบบยักษ์ว่างั้นเถอะกินต่อหน้า ทางนี้ก็สลดใจปึ๋งขึ้นมาทันทีเลย มองเห็นดาบจะคว้าดาบฟันนี่โพธิสัตว์นะ ทางนี้ก็ขึ้นต้อนรับกัน ขนาดจะเป็นพระพุทธเจ้าขนาดนั้นแล้ว ลูกคนเดียวเท่านี้ยังทานไม่ได้เหรอ เรื่องข้างหน้ายังหนาแน่นกว่านี้อีก หยุดปึ๊กเลย ให้ยักษ์เอาไปกิน นี่ในพระประวัติของพระโพธิสัตว์ พระพุทธเจ้าทรงแสดงไว้เป็นระยะๆ

นั่นล่ะท่านได้เป็นศาสดาแต่ละองค์ โอ๋ย! ไม่มีใครทำได้ว่างั้นเลยนะ เพียงอ่านเท่านี้สลดเลย เราทำไม่ได้ เห็นแต่เรื่องของท่านที่เป็น อย่างพระพุทธเจ้าเป็นมาแล้วเป็นลำดับลำดามา อันนี้เอาลูกไปกินต่อหน้า นี้ก็มี ๑๐ องค์เป็นระยะๆ คือ ท่านทรงทำนายไว้ ทางนี้ก็จดจารึกเอาไว้ ท่านทำนายอย่างไร ต้องเป็นอย่างนั้น อย่างพระพุทธเจ้า ๑๐ พระองค์นี้ ก็มีพระนามว่าอย่างนั้นๆ ต่อจากพระอริยเมตไตรยเราไป

นี่ละคำว่า พุทธศาสนา นี้หมายถึง ศาสนาของพระพุทธเจ้าทั้งหลายซึ่งเป็นคู่โลกคู่สงสารเรื่อยมา คือ ศาสนาเดียวนี้เท่านั้น นอกจากนั้นก็เป็นศาสนาของคนมีกิเลส ไม่เรียกว่าศาสดาเป็นคู่บ้านคู่เมืองได้แหละ อันนี้เป็นศาสดาเป็นคู่บ้านคู่เมือง คู่โลกคู่สงสาร สืบทอดกันมาเรื่อยอย่างนี้ตลอดไป อันนี้เป็นมานานเท่าไรแล้ว เป็นอย่างนี้เรื่อย

ทางนี้เป็นทางเดินของพระพุทธเจ้าทั้งหลายที่รื้อขนสัตว์โลก ทางสายของพระพุทธเจ้าทุกๆ พระองค์นี้ล่ะเป็นลำดับลำดาท่านแสดงไว้อย่างนี้

หลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน

 

โอวาทธรรมหลวงปู่บุญส่ง ฐิตสาโร
วัดสันติวนาราม อ.แก่งหางแมว จ.จันทบุรี

"เจริญสติกันให้มาก ปัญญาจะได้เกิด ความยับยั้งจะได้มีกันสูงขึ้น จะได้ทนต่อสิ่งเย้ายวนได้ ขันติธรรม วิริยะธรรม เมตตาธรรม ก็ต้องคอยเติมกันให้เต็มอย่าให้พร่อง บาปอย่าไปทำ คิดอย่าให้เป็นบาป พูดอย่าให้เป็นบาป ทำอะไรอย่าให้เป็นบาป"

หลวงปู่บุญส่ง ฐิตสาโร

 

โอวาทธรรมหลวงปู่ขาว อนาลโย
วัดถ้ำกลองเพล จ.หนองบัวลำพู

เอาจริงทำให้มาก วิธีรักษาสมาธิไม่ให้เสื่อมให้คบกัลยาณมิตรคือ มิตรที่ดี มีธรรม อย่าอยู่คนเดียว๓ปี เราเป็นสงฆ์สาวกเราไม่ใช่พระปัจเจก ต้องอยู่รวมหมู่คณะครูบาอาจารย์ อย่าอยู่ลำพังคนเดียว

ไม่ต้องไปคบหาสมาคมกับผู้มีชื่อเสียง ให้คบกัลยาณมิตร มิตรที่ดี มีศีลธรรม

ธรรมหลวงปู่ขาว อนาลโย ที่เมตตาแด่หลวงปู่อ่ำ สมัยอยู่วัดถ้ำกลองเพล
จากหนังสือที่ระลึกงานถวายเพลิงสรีระสังขารหลวงปู่อ่ำ ธมฺมกาโม

 

โอวาทธรรมหลวงปู่หา สุภโร
วัดสักกะวัน อ.สหัสขันธุ์ จ.กาฬสินธุ์

ความทุกข์สอนธรรม

แต่ความสุขความสบาย
เป็นเครื่องบังธรรม

อย่ากลัวทุกข์
เพราะทุกข์เป็นครูสอนธรรมที่ยอดเยี่ยม

หลวงปู่หา สุภโร

 

โอวาทธรรมท่านพ่อลีธมฺมธโร
วัดอโศการาม จ.สมุทรปราการ

"เมื่อลมไม่พัด แสงไฟก็ย่อมสว่างไสว ถ้าลมพัด ไฟนั้นก็จะสว่างเป็นที่ๆ ไปเปรียบได้กับจิตที่ตั้งเที่ยงไม่เอียงไปตามสัญญาอดีตอนาคต ตั้งมั่นอยู่แต่ในปัจจุบันก็ย่อมจะเกิดแสงสว่าง เกิดปัญญาพิเศษขึ้น ปัญญาพิเศษนี้ไม่มีครูบาอาจารย์มาสอนให้เกิดขึ้นได้ จะต้องปฏิบัติเอง ให้เกิดการรูแจ้งเห็นจริงด้วยตนเอง"

ท่านพ่อลี ธมฺมธโร

 

โอวาทธรรมหลวงปู่ไม อินทสิริ
วัดป่าเขาภูหลวง จ.นครราชสีมา

ขันติ คือความอดทน สติคือความระลึกได้
พิจารณาทุกอย่างไม่เทียง มีเกิดขึ้น ตั้งอยู่ดับไป
เป็นธรรมดา สิ่งที่ให้รักษา "คือใจ" ให้ดีทุกอย่างก็จะดีเอง

หลวงปู่ไม อินทสิริ

 

โอวาทธรรมหลวงปู่เปลื้อง ปญฺญวันโต
วัดบางแก้วผดุงธรรม จ.พัทลุง

"ง่ายที่สุด การปฏิบัติธรรม
ยากที่สุด การเอากิเลสออก"

หลวงปู่เปลื้อง ปญฺญวันโต

 

โอวาทธรรมหลวงปู่สังข์ สังกิจโจ
วัดป่าอาจารย์ตื้อ จ.เชียงใหม่

"คนส่วนใหญ่นั้น เอาโลกเป็นใหญ่
ชาวโลกต้องเอาธรรม ถึงจะอยู่รอดได้
ธรรมะมันทวนกระแสโลก
แต่ธรรมไม่เคยทำลายโลก"

หลวงปู่สังข์ สังกิจโจ