เรื่องเด่น เวลาดูจิต ให้ดูว่าจิตของเรามีความดีไหม หากยังไม่มี ก็ให้ทำขึ้นมา

ถาม : อยากฟังเทศน์เกี่ยวกับเรื่องของธรรมชาติของจิต ?
ตอบ : ธรรมชาติของจิต ?

ถาม : แบ่งประเภทอย่างไรครับ ?
ตอบ : จริง ๆ แล้วดูแค่ว่าจิตของเรามีความดีไหม ? ถ้าไม่มีก็ให้ทำขึ้นมา มีอยู่แล้วก็ทำให้ดียิ่ง ๆ ขึ้นไป ดูว่าจิตของเรามีความชั่วอยู่ไหม ? ถ้ามีก็ไล่ออกไป ระวังอย่าให้เข้ามาแค่นั้นพอ ไปแบ่งประเภทมาก ๆ เดี๋ยวประสาทกิน ถ้าเป็นไปตามตำราที่เขาว่า จิตของเรามีเป็นร้อย ๆ ดวง บ้ากันไปข้างหนึ่ง..!

ถาม : แล้วเรื่องของจริตที่ไม่ใช่ลักษณะ ประเภทของจิตละครับ ?
ตอบ : จริตเป็นรากเหง้านิสัยของเราที่ฝังลึกมา ใช้คำว่าสันดานแทนก็ได้ จะเป็นการรัก ชอบ เกลียด ชัง เป็นการส่วนตัวของเราไปเลย จริง ๆ แล้วจริต ๖ ประการมีครบทุกคน เพียงแต่ว่าตัวใดตัวหนึ่งเด่นออกมา ก็จะเป็นลักษณะจริตอย่างนั้น คนขี้โมโหจะเป็นทางโทสะจริต คนที่เด่นออกมาทางรักสวยรักงาม ก็เป็นราคะจริต ประเภทขี้วิตกกังวล ตัดสินใจไม่เด็ดขาด ก็จะเป็นโมหะจริต วิตกจริต อะไรพวกนี้ ทุกอย่างมีแต่ว่าอย่างไหนมีมากก็จัดเป็นจริตนั้น ๆ
..................................
พระครูวิลาศกาญจนธรรม, ดร. วัดท่าขนุน
www.watthakhanun.com