แนวทางปฏิบัติธรรมของ หลวงปู่ต่างๆ

พระคติธรรม สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก

ปัญญาที่ไม่ควรประมาทอย่างยิ่ง คือ ปัญญาในการเอาชนะกิเลส หนีไกลจากกิเลส ไม่ให้กิเลสชนะ การชนะกิเลสได้ครั้งหนึ่ง ก็คือ การก้าวไกลจากกิเลสได้ช่วงหนึ่ง

ถ้าเอาชนะกิเลสได้หลายครั้งติดกัน ก็จะก้าวไกลจากกิเลสได้หลายช่วง จะไกลกิเลสได้เป็นอันมาก และแม้เอาชนะกิเลสได้ทุกครั้ง ก็จะก้าวไกลกิเลสได้ตลอดไป

สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก

 

โอวาทธรรมหลวงพ่อประสิทธิ์ ปุญญมากโร
วัดป่าหมู่ใหม่ จ.เชียงใหม่

"ตั้งแต่สมัยพระพุทธเจ้ามาแล้ว ท่านทรงตำหนิกิเลส สิ่งที่มันไม่ดี แต่เรากับเข้าใจไปคนละอย่าง เราเข้าใจว่ากิเลสเป็นของดีอย่างงี้แหละ ความคิดของคนธรรมดาก็เลยผิดไป คือไม่ผิดทางโลก แต่ว่ามันผิดทางธรรม"

หลวงพ่อประสิทธิ์ ปุญญมากโร

 

พระคติธรรม สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก

"...แต่ที่นิยมยกย่อง รักใคร่ หลงกันอยู่ ก็คือผิว หรือสีของหนังชั้นนอกสุดเท่านั้น ถ้าได้ลอก หรือขูดผิวชั้นนอกสุดออกให้เหลือแต่หนังแท้แดงๆแล้ว แม้แต่จะเป็นหนังสดสวยของนางงามจักรวาลผู้คนก็คงจะต้องเบือนหน้าหนี

จึงเป็นที่แน่ชัดว่าคนสวยคนงาม ก็คงสวยและงามกันแค่ผิวหนังชั้นนอกสุด รักและเสน่หากันที่ผิวหนัง ซึ่งเป็นของฉาบฉวยนอกกายหาได้สวยงามน่ารักเข้าไปถึงตับ ปอด หัวใจ ม้าม กระเพาะ ลำไส้น้ำเลือด น้ำเหลือง อุจจาระ ปัสสาวะ ที่อยู่ภายในร่างกายด้วยไม่

ส่วนผู้ที่ผิวหรือสีของหนังดำด่าง ไม่สดใสน่าดู ก็พยายามทาลิปสติกแต่งหน้า ทาสี พอกแป้ง ย้อม และดึงกันเข้าไปให้เต่งตึงและออกเป็นสีสันต่างๆ แล้วก็พากันยกย่องชวนชมกันไป แท้ที่จริงแล้วก็เป็นความหลง โดยหลงรักกันที่แป้งและสีที่พอกหลอกให้เห็น ฉาบฉวยอยู่แค่ที่ผิวภายนอกเท่านั้น"

สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก

 

โอวาทธรรมคุณแม่บุญเรือน โตงบุญเติม
วัดอาวุธวิกสิตาราม จ.กรุงเทพมหานคร

ผู้ที่จะเข้าถึงพุทธธรรม ต้องเชื่อมั่น
ในความตรัสรู้จริงของพระพุทธเจ้า
การจะทำสมาธิ ลุล่วงตามแบบพระพุทธองค์นั้น
ต้องรักษาศีลให้บริสุทธิ์ด้วย
ถ้าศีลไม่วิสุทธิ์ ก็จะเสียเวลาเปล่า
การจะรักษาศีลให้มั่น เพื่อ เข้าถึงคุณพระรัตนตรัย
ต้องมี "สัจจะ" เป็นรากฐาน ไม่ฆ่าสัจจะของตน

คุณแม่บุญเรือน โตงบุญเติม

 

โอวาทธรรมหลวงปู่คำพอง ปัญญาวุโธ
วัดป่านานาชาติ รัฐเวอร์จิเนีย สหรัฐอเมริกา

คนที่ไม่ประมาทนั้น เค้าไม่ผลัดวัน ประกันพรุ่ง เค้ามีโอกาสมีเวลา เค้าทำไปเรื่อยๆ สิ่งไหนเป็น"บุญ" เค้าทำ สิ่งไหนเป็น"บาป" เค้าไม่ทำ

นี่คือผู้ไม่ประมาท รู้จักทำ รู้จักเอาในสิ่งที่ควรเอา รู้จักทำในสิ่งที่ควรทำ นั่นแหละสติปัญญาดี

เราต้องใช้มันเป็นประโยชน์ในชีวิต ให้มันมีคุณค่า แต่ละวัน แต่ละเดือน แต่ละปี เราไม่ทำวันนี้ เดี๋ยวนี้ แล้วจะไปทำวันไหน "ความตาย"เป็นสิ่งที่ไม่แน่นนอน วันนี้อยู่ พรุ่งนี้อาจจะอยู่หรือไปก็ไม่รู้นะ

หลวงปู่คำพอง ปัญญาวุโธ

 

โอวาทธรรมหลวงปู่ลี กุสลธโร
วัดป่าภูผาแดง อ.หนองวัวซอ จ.อุดรธานี

เจโตปริยญาณขององค์หลวงปู่ลี กุสลธโร

หลวงปู่ลี กุสลธโร ท่านเป็นครูบาอาจารย์ของหลวงพ่อสมบูรณ์ กันตสีโล มีคราวหนึ่งที่จำพรรษาด้วยกันที่ จ.เลย โดยหลวงปู่ลีเป็นหัวหน้า

ด้วยอุปนิสัยที่ไม่ค่อยพูดของหลวงปู่ลี ทำให้มีพระหลายองค์ที่จำพรรษาด้วยคิดประมาทในองค์หลวงปู่ลี จนมีเหตุบางประการ ทำให้หลวงปู่ลีได้กล่าวกับหมู่พระที่ร่วมจำพรรษาว่า

"จะให้ผมพูดไหมว่าแต่ละองค์คิดอะไรกันอยู่"

หลวงพ่อสมบูรณ์ซึ่งอยู่ในเหตุการได้นำมาเล่าเป็นคติกับลูกศิษย์ว่า

"เห็นหลวงปู่ลีนิ่งๆไม่พูดอะไร แต่จริงๆท่านรู้หมด อยู่ที่ท่านจะพูดหรือไม่พูดเท่านั้นแหละ"

หลวงปู่ลี กุสลธโร

 

โอวาทธรรมหลวงพ่อพุธ ฐานิโย
วัดป่าสาลวัน จ.นครราชสีมา

การปฏิบัติธรรม จะด้วยวิธีใดก็ตาม จุดมุ่งหมายอยู่ที่ ความมีสติสัมปชัญญะ ในเมื่อเรามีสติสัมปชัญญะเข้มแข็งดีแล้ว จิตจะกลายเป็น มหาสติ

มหาสติเป็นสติอันยิ่งใหญ่ เป็นพละ เป็นกำลัง เป็นอินทรีย์ สติตัวนี้จะทำจิตใจ ให้มีความประพฤติ ดำเนินไปสู่ทางที่ถูกต้อง ซึ่งเรียกว่า อริยมรรค

หลวงพ่อพุธ ฐานิโย

 

โอวาทธรรมหลวงปู่จันทา ถาวโร
วัดป่าเขาน้อย จ.พิจิตร

นักปฏิบัติ นักภาวนา ถ้าจะให้เป็นไป ต้องรู้จักผ่อนหนัก ผ่อนเบา ถ้าจิตฟุ้งซ้านมากๆ ก็ให้ อดนอน ผ่อนอาหารนะเจ้า เดินจงกรม ให้มาก ๆนั่งนานๆ นั่นแหละ แบบนี้ จิตถึงจะสงบได้นะ

หลวงปู่จันทา ถาวโร

 

โอวาทธรรมหลวงพ่อสุชาติ อภิชาโต
วัดญาณสังวรารามวรมหาวิหาร จ.ชลบุรี

"ธรรมแท้ ต้องออก ปัญญาแท้ ต้องบอก"

สมัยนี้คนปฏิบัติธรรม เค้าสอนบอกว่าไม่ต้องนั่งสมาธิกัน มันเสียเวลา นั่งยังไงมันก็ไม่สงบ เอาปัญญานี้เลย แล้วปัญญามันตัดได้ที่ไหน ในเมื่อสมาธิยังกันทำไม่ได้ ปัญญานี้ยากยิ่งกว่าสมาธิไม่รู้กี่เท่า สมาธิเพียงแต่ พุทโธ พุทโธ เท่านั้นเอง
ถ้าเป็นปัญญาจริงเราก็ต้องตัดทุกสิ่งทุกอย่างได้ ถ้าเป็นปัญญาปลอม มันก็เลือกตัดในสิ่งที่มันไม่ชอบได้ สิ่งที่มันยังชอบอยู่ มันก็ไม่ตัด

ปัญญาที่แท้จริงต้องตัดกิเลสได้ ถึงจะเรียกปัญญาที่แท้จริง เพียงแต่รู้เฉยๆแต่ตัดกิเลสไม่ได้ ไม่ถือว่าเป็นปัญญาที่แท้จริง

พูดเพื่อให้ญาติโยมมีข้อคิดบ้าง จะได้ไม่สงสัยว่าทำไมนั่งสมาธิแล้วไม่เห็นผลกันเลย

หลวงพ่อสุชาติ อภิชาโต
ธรรมะบนเขา ณ จุลศาลา เขตปฏิบัติธรรมเขาชีโอน
วันที่ 29 มิถุนายน 2559

 

โอวาทธรรมหลวงปู่สมภาร ปัญญาวโร
วัดป่าวิเวกพัฒนาราม จ.บึงกาฬ

โยม : ลูกภาวนา ลูกเห็นความเกิดความแก่ความเจ็บความตาย เห็นร่างกายมันเป็นอนัตตาไม่ใช่ตัวตน ยังไงเราทุกคนต้องตายลูกจะฝึกขั้นต่อไปยังไงเจ้าคะหลวงปู่

หลวงปู่ใหญ่ : นั่นมันอาการ นั่งไปเห็นนั่นเห็นนี่ใครก็พูดได้ เห็นใจเจ้าของหรือยัง ใหญ่ที่สุดคือจิตคือใจเจ้าของเห็นหรือยัง ก่อนเราจะไปสอนคนอื่นตัวเองต้องทำให้ได้จึงจะไปสอนคนอื่น

ณ. ถ้ำประทุน
หลวงปู่สมภาร ปัญญาวโร

 

โอวาทธรรมหลวงปู่อว้าน เขมโก
วัดป่านาคนิมิตต์ จ.สกลนคร

จงรักตัวเองให้มาก และใส่ใจในการทำความดีอย่างเต็มที่
เพราะการเกิดเป็นมนุษย์อีกทีไม่ใช่ของง่าย

หลวงปู่อว้าน เขมโก

 

โอวาทธรรมหลวงปู่อินทร์ถวาย สนฺตุสฺสโก
วัดป่านาคำน้อย อ.นายูง จ.อุดรธานี

พยายามทำใจให้มีกฎเกณฑ์ ทำใจให้มีหลัก จิตใจมีกฎเกณฑ์แล้ว ถึงจะอยู่ในสถานที่ใด อยู่กับครูบาอาจารย์ก็หนักแน่น เมื่อออกไปอยู่ตามลำพังตนเองก็หนักแน่น ถึงจะอยู่กับหมู่กับเพื่อนก็หนักแน่น ถึงจะอยู่คนเดียวก็หนักแน่น ถึงจะมีคนเคารพยกย่องนับถือก็ไม่หวั่นไหว ถ้าไม่มีใครเลยก็ไม่ตระหนก นี่คือผู้มีหลัก ใจมีหลัก

ส่วนความมุ่งมั่นในใจ เป็นผู้ให้อยู่เสมอ เป็นผู้ไม่ถอยหลัง จนกว่าจะถึงหลักชัยคือหนทางแห่งความพ้นทุกข์เมื่อไร เมื่อนั้นแปลว่าเกมจบ ถ้ายังไม่ถึงจุดนั้นต้องพยายาม ไม่ถอยหลัง

หลวงปู่อินทร์ถวาย สนฺตุสฺสโก
๒๐ กันยายน ๒๕๔๖

 

แก่นธรรมคำสอน ของ หลวงปู่ดูลย์ อตุโล

คำสอนทั้งหลายของหลวงปู่ล้วนแต่ลึกซึ้งและเป็นประโยชน์ แต่ที่จัดได้ว่าเป็นแก่นธรรมคำสอนอันเป็นหลักธรรมชั้นสูงในขั้นปรมัตถธรรมและครอบคลุมคำสอนของทั้งหมดของท่านอย่างแท้จริง ได้แก่เรื่อง อริยสัจแห่งจิต…

“จิตที่ส่งออกนอก เป็นสมุทัย
ผลอันเกิดจากจิตที่ส่งออกนอก เป็นทุกข์
จิตเห็นจิตอย่างแจ่มแจ้ง เป็นมรรค
ผลอันเกิดจากจิตเห็นจิตอย่างแจ่มแจ้ง เป็นนิโรธ”
“อนึ่ง ตามสภาพที่แท้จริงของจิต ย่อมส่งออกนอกเพื่อรับอารมณ์นั้นๆ โดยธรรมชาติของมันเอง ก็แต่ว่าถ้าจิตส่งออกนอกได้รับอารมณ์แล้ว จิตเกิดหวั่นไหวหรือกระเพื่อมไปตามอารมณ์นั้น เป็นสมุทัย ผลอันเกิดจากจิตหวั่นไหวหรือกระเพื่อมไปตามอารมณ์นั้นๆ เป็นทุกข์
ถ้าจิตที่ส่งออกนอกได้รับอารมณ์แล้ว แต่ไม่หวั่นไหว หรือไม่กระเพื่อมไปตามอารมณ์นั้นๆ มีสติอยู่อย่างสมบูรณ์ เป็นมรรคผลอันเกิดจากจิตไม่หวั่นไหว หรือไม่กระเพื่อม เพราะมีสติอยู่อย่างสมบูรณ์ เป็นนิโรธ พระอริยเจ้าทั้งหลายมีจิตไม่ส่งออกนอก จิตไม่หวั่นไหว จิตไม่กระเพื่อม เป็นวิหารธรรม จบอริยสัจจ์ ๔”

อริยสัจแห่งจิต เป็นปรมัตถธรรมที่ลึกซึ้งกว้างขวาง และครอบคลุมคำสอนทั้งหมดของหลวงปู่ ผู้ได้รับฟังก็ดูเหมือนๆ จะเข้าใจ แต่แท้ที่จริงย่อมเข้าใจไปตามชั้นตามภูมิของการปฏิบัติที่แต่ละคนทำได้…

 

โอวาทธรรมหลวงปู่เหลือง ฉันทาคโม
วัดกระดึงทอง บ้านด่าน จ.บุรีรัมย์

ในวัน ๆ หนึ่ง
เรามีความรู้สึกทุกข์ รู้สึกสุข รู้สึกไม่ทุกข์ไม่สุข วนเวียนอยู่เท่านี้

ไม่เคยมีทุกข์ ก็ทุกข์อย่างเดียว
ไม่เคยมีสุข ก็สุขอย่างเดียว

วันเดือนปี
ตัวมันไม่รู้หรอก ว่ามันเป็น เดือนปีอะไร

ต้นไม้ ก็ไม่รู้ว่ามันเป็นต้นไม้
ไปถามก็ไม่บอก

ลองไปถามดูสิว่ามันเป็นต้นอะไร มันไม่รู้

มันไม่รู้ว่า มันคด มันตรง มันเปรี้ยว มันหวาน
มีแต่คนไปตั้งให้มัน

นี่คือกรรมฐานน่ะ มันอยู่ตรงนี้

หลวงปู่เหลือง ฉันทาคโม
แสดงธรรม วันสงกรานต์ ๒๕๕๙

 

โอวาทธรรมหลวงปู่เพียร วิริโย
วัดป่าหนองกอง ต.บ้านค้อ อ.บ้านผือ จ.อุดรธานี

"ภาวนาก็ให้มีสติจดจ่ออยู่กับคำบริกรรม 'พุทโธ' จดจ่อเข้าไปบ่อยๆ เดี๋ยวมันก็สงบเองหรอก ถ้าดูลมหายใจก็ให้มีสติจดจ่ออยู่กับลมหายใจ เข้า 'พุท' ออก 'โธ' ก็ได้ ทำไปๆ ทำบ่อยๆ ทำให้มากๆ นี่แหละคือความดี ตั้งแต่เช้าจนค่ำ วันหนึ่งๆ ก็มีแต่ความดี นี่แหละเรียกว่า สร้างบารมี"

หลวงปู่เพียร วิริโย

 

โอวาทธรรมหลวงปู่คำบ่อ ฐิตปัญโญ
วัดใหม่บ้านตาล จ.สกลนคร

ให้ดีเหมือนกันหมดเป็นไปไม่ได้

"คนเรานี่เกิดมานี่ ในโลกแผ่นดินที่เราอยู่กันนี่ นั่งอยู่ด้วยกันในศาลานี้ ก็ไม่ใช่ว่าทุกคนจะดีหมดทุกอย่าง ก็ไม่ใช่

เราจะไปบังคับให้มันดีหมดทุกอย่างในโลก มันเป็นไปไม่ได้ มันดีไม่หมดหรอก ไม่ว่าเขาไม่ว่าเรา ท่านจึงให้ปล่อยให้วาง ให้ละให้เลิก"

หลวงปู่คำบ่อ ฐิตปัญโญ
11 กรกฎาคม 2559

 

โอวาทธรรมหลวงปู่ไม อินทสิริ
วัดป่าเขาภูหลวง จ.นครราชสีมา

"เกิดก็มีเหตุ ทุกข์ก็มีเหตุ ดับก็มีเหตุ"

หลวงปู่ไม อินทสิริ

 

โอวาทธรรมหลวงปู่เทสก์ เทสรังสี
วัดหินหมากเป้ง จ.หนองคาย

ธรรม ไม่มี เบื้องต้น ท่ามกลาง ที่สุดหรอก
ธรรมะอันเดียวกันนั่นแหละ

ถ้าหากสติอ่อนเมื่อไร ก็เป็นเบื้องต้นเมื่อนั้น
สติแก่กล้าเมื่อไร ก็เป็นท่ามกลาง และที่สุดเมื่อนั้น

คือหมายความว่า สติคุมจิตอยู่ทุกขณะ จนกระทั่งเป็นมหาสติปัฏฐาน
จะยืน เดิน นั่ง นอน ในอิริยาบถใด ๆ ทั้งหมด

มีสติรอบตัวอยู่เสมอ โดยที่ไม่ได้ตั้งใจให้มีสติ แต่มันเป็นของมันเอง
สติควบคุมจิตไปในตัว

เมื่อมีสติเช่นนั้น มันก็ไม่เกี่ยวข้องพัวพันกันกับสิ่งต่าง ๆ
เมื่อตาเห็นรูป หูได้ยินเสียง ลิ้นลิ้มรสต่าง ๆ กายได้สัมผัส
มันก็เป็นสักแต่ว่า สัมผัสแล้วก็หายไป ๆ

ไม่ได้เอามาเป็นอารมณ์
ไม่เอามาคำนึงถึงใจ

อันนั้นเป็น มหาสติ แท้ทีเดียว

หลวงปู่เทสก์ เทสรังสี

 

โอวาทธรรมหลวงปู่อุทัย สิริธโร
วัดเขาใหญ่เจริญธรรมญาณสัมปันโน จ.นครราชสีมา

"การทำความพากความเพียร มีสติ เดินจงกรม ภาวนา นั่งสมาธิ อันนี้ให้รู้ตัวว่า เราจะบรรจุเติมความเป็นธรรม สติธรรม สมาธิธรรม ให้มันมีมากขึ้นด้วยกำลังสติ กำลังสมาธิ เพื่อให้เกิดกำลังปัญญา เป็นเครื่องชำระล้างกิเลส ตัณหาออกจากใจของเรา มีทางเดียวนี้เท่านั้น"

หลวงปู่อุทัย สิริธโร

 

. .